Οι μητέρες που παίζουν ποδόσφαιρο θα εμφανιστούν στο Euro του καλοκαιριού όπως ποτέ άλλοτε, με αρκετές μαμάδες σε όλες τις ομάδες για να σχηματίσουν τη δική τους πρώτη ενδεκάδα και μια χούφτα αναπληρωματικές.
H Ισλανδία περιλαμβάνει τις περισσότερες μητέρες, με πέντε συνολικά. Αυτό εξηγεί γιατί, κατά την τελευταία ανταγωνιστική τους συνάντηση για τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου τον Απρίλιο, η συζήτηση σε ένα τραπέζι στράφηκε στα μωρά.
«Θυμάμαι ότι ήμασταν περίπου έξι [παίκτριες] που καθόμασταν με έναν καφέ και απλώς μιλούσαμε για τις εμπειρίες μας από τη γέννα», λέει στο BBC Sport η νεότερη μαμά στην ομάδα, η μέσος Sara Bjork Gunnarsdottir.
Έχοντας φέρει στον κόσμο τον γιο της τον Νοέμβριο και με την έγκαιρη επιστροφή της ενόψει του EURO, η 31χρονη κάτοχος του ρεκόρ συμμετοχών θεωρεί τώρα αυτή τη συνομιλία ως σημαντική.
«Όταν έχεις πρότυπα να παίζουν και σε καλό επίπεδο, να κάνεις ένα μωρό και να επιστρέφεις, ακόμα στην εθνική ομάδα, αυτό έκανε πολλά για μένα», λέει.
«Όλες περνάμε από τη δική μας εμπειρία, αλλά το να ξέρω ότι το έκαναν, ήταν ενθαρρυντικό για μένα και εξακολουθεί να είναι, και θα έπρεπε να εμπνέει και όλες τις άλλες γυναίκες».
Από τις επτά μητέρες που στοχεύουν να συμμετάσχουν στην ομάδα του προπονητή της Ισλανδίας Thorsteinn Halldorsson, η μέσος της West Ham, Dagny Brynjarsdottir, η βετεράνος αμυντικός Sif Atladottir, η τερματοφύλακας Sandra Sigurdardottir και η συμπαίκτριά της στη Valur, Elisa Vidarsdottir, έκαναν τη διαφορά.
Όπως και η Gunnarsdottir, η οποία είχε τελειώσει τη σεζόν της με λίγα λεπτά για σύλλογο και χώρα, υπογράφοντας την σεζόν με τη Λυών ως νικήτρια του Champions League και του γαλλικού πρωταθλήματος.
Για την Brynjarsdottir, η οποία περιγράφει την επιστροφή της από τη γέννηση του γιου της Brynjar το 2018 ως «το πιο δύσκολο πράγμα που έχω κάνει», ήταν μια επιστροφή που η δύο φορές Ισλανδή αθλήτρια της χρονιάς Gunnarsdottir έπρεπε να παλέψει για να συμβεί.
Πρώτα, υπήρξαν μήνες προπόνησης φυσικής κατάστασης με έναν ειδικό προπονητή στην Ισλανδία για να παραμείνει σε φόρμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της, στη συνέχεια στόχευσε με παρόμοιο τρόπο ασκήσεις στη Λυών καθώς επέστρεφε.
«Είχα αμφιβολίες», παραδέχεται η Gunnarsdottir. “Είναι η πρώτη μου φορά που μένω έγκυος και δεν ξέρω το σώμα μου με αυτό τον τρόπο. Έκανα τον πρόσθιο χιαστό σύνδεσμο και έναν άλλο τραυματισμό, ξέρεις τα βήματα, πώς θα νιώσεις, αλλά με την εγκυμοσύνη δεν ξέρεις πώς θα αντιδράσει το σώμα σου».
Μέχρι τον Μάρτιο, ήταν αρκετά ικανή για να επιστρέψει στο γήπεδο για 45 λεπτά στο εκτός έδρας παιχνίδι με τη Ντιζόν.
«Θυμάμαι κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού μόλις είπα στον εαυτό μου «αισθάνομαι τόσο ωραία»», θυμάται.
Ωστόσο, η ζωή μακριά από το γρασίδι ήταν δοκιμαστική. Ο σύζυγός της, ο μέσος Arni Vilhjalmsson, έπαιζε 250 μίλια μακριά για τη γαλλική ομάδα Rodez της Ligue 2 και μπορούσε να επιστρέψει μόνο για μερικές ημέρες την εβδομάδα.
Μια μπέιμπι σίτερ και η οικογένεια βοήθησαν, αλλά η Gunnarsdottir ήταν συχνά μόνη στο σπίτι, κοιμόταν μόνο λίγες ώρες και μερικές φορές ξεχνούσε να φάει ενώ εστίαζε όλη της την προσοχή στον γιο της Ragnar.
«Θα είμαι ειλικρινής, κατέρρευσα τρεις ή τέσσερις φορές επειδή ήμουν ψυχικά και σωματικά εξαντλημένη» λέει.
«Τότε, την ίδια στιγμή ήμουν στην πιο ευτυχισμένη μου στιγμή.
«Αλλά είμαι πραγματικά περήφανη για εκείνη την εποχή γιατί δούλεψα τόσο σκληρά για να επιστρέψω στη φόρμα που είμαι και να δείξω στους άλλους ότι μπορείς να είσαι επαγγελματίας ποδοσφαιρίστρια και μητέρα ταυτόχρονα.
«Είναι δύσκολο, το πιο δύσκολο πράγμα που έχω κάνει, αλλά ταυτόχρονα το λατρεύω, είναι το πιο εκπληκτικό συναίσθημα στον κόσμο».
«Είμαι αγχωμένη για το EURO»
Το 2017, μια έκθεση απασχόλησης από το παγκόσμιο σωματείο παικτών FIFPRO διαπίστωσε ότι μόλις το 2% των παικτριών ήταν μητέρες, ενώ πολλές γυναίκες τα παράτησαν λόγω έλλειψης πολιτικών μητρότητας για την υποστήριξη τους.
Από πέρυσι, οι νέοι κανόνες της FIFA έχουν θέσει όρους σχετικά με την άδεια μητρότητας μετ’ αποδοχών, με δικαιώματα επιστροφής μετά την εγκυμοσύνη, θηλασμού και πρόσβασης σε ανεξάρτητες ιατρικές συμβουλές.
Η FIFPRO το βλέπει ως ένα πρώτο βήμα. Ο παρτενέρ της Gunnarsdottir στη μεσαία γραμμή στα δύο τελευταία EURO, η Brynjarsdottir, 30 ετών, πιστεύει ότι η σωστή υποστήριξη είναι το κλειδί για μια επιτυχημένη επιστροφή μετά την εγκυμοσύνη.
«Πρέπει να έχεις το σωστό σύστημα υποστήριξης», λέει στο BBC Sport. «Και ένα σύλλογο που θέλει να σε υποστηρίξει, γιατί όταν φέρνεις μια μαμά σε μια ομάδα, δεν φέρνεις μόνο μια ποδοσφαιρίστρια, αλλά και μια οικογένεια.
«Πρέπει να συνειδητοποιήσεις ότι δεν σκέφτονται συνέχεια το ποδόσφαιρο, πρέπει να ισορροπούν άλλα πράγματα και μερικές φορές είναι δύσκολο».
Η Brynjarsdottir, 30 ετών, επέστρεψε στο Portland Thorns στο National Women’s Soccer League των ΗΠΑ και το 2021 εντάχθηκε στη γυναικεία ομάδα της Γουέστ Χαμ. Επαινεί και τους δύο συλλόγους.
Η Πόρτλαντ πλήρωσε για τον σύζυγό της Ομάρ για να ταξιδέψει μαζί της στους εκτός έδρας αγώνες όσο ο γιος τους ήταν μωρό. Η Γουέστ Χαμ της επιτρέπει να φέρει τον τετράχρονο Brynjar στην προπόνηση αν χρειαστεί.
Το Euro θα έχει μια διαφορετική πρόκληση για την Ισλανδή, επειδή οι παίκτριες έχουν τα παιδιά τους μαζί τους μόνο εάν είναι κάτω του ενός έτους.
Η ομοσπονδία λέει ότι δεν υπάρχει γενικός κανόνας και προσπαθούν να βοηθήσουν τις μητέρες τους σε ατομική βάση, ώστε να αισθάνονται άνετα με τις ρυθμίσεις κατά τη διάρκεια της παραμονής τους.
Αλλά με ένα 12ήμερο pre-camp στη Γερμανία και την Πολωνία πριν από την έναρξη του τουρνουά, η Brynjarsdottir γνωρίζει ότι αυτό μπορεί να είναι το μεγαλύτερο διάστημα που έχει μείνει μακριά από τον γιο της.
«Για να είμαι ειλικρινής, είμαι λίγο αγχωμένη για το EURO γιατί θα λείψω για λίγο», λέει.
«Αισθάνομαι ότι είμαστε ακόμα αρκετά δεμένοι, και οι δύο. Είναι δύσκολο όταν ξέρω ότι ο γιος μου θέλει να είναι μαζί μου και δεν μπορεί να είναι.
«Διανοητικά πρέπει απλώς να μείνεις συγκεντρωμένος και κάθε φορά που μπορείς να βγεις από το ξενοδοχείο, χρησιμοποιήστε αυτόν τον χρόνο για να δείτε την οικογένεια».
Οι πολιτικές διαφέρουν μεταξύ των ομάδων. Η Βελγίδα Lenie Onzia, η Sherida Spitse και η Stefanie van Der Gragt από την Ολλανδία και η Demi Stokes από την Αγγλία μπορούν να δουν τα αντίστοιχα παιδιά τους τις οικογενειακές ημέρες.
Οι Σουηδές Lina Hurtig, Hedvig Lindahl και Elin Rubensson μπορούν να δουν τα παιδιά τους στον ελεύθερο χρόνο τους, η FA τους προσφέρει ένα «οικογενειακό ταξίδι» στους συγγενείς να ακολουθήσουν την ομάδα και να ζήσουν μαζί.
Ο Brynjarsdottir πιστεύει ότι όλες οι μητέρες της ομάδας τους θα υποστηρίζουν η μία την άλλη στις «δύσκολες μέρες» που τους λείπουν τα παιδιά τους, αλλά ελπίζει ότι μπορούν να γίνουν αλλαγές για να τις φιλοξενήσουν στο μέλλον.
«Ελπίζουμε ότι μπορούμε να κάνουμε καλύτερα συμβόλαια το φθινόπωρο που θα ταιριάζουν καλύτερα στις μαμάδες», λέει. «Ξέρω κάποιες μαμάδες που πάνε στην Εθνική για να αφιερώσουν χρόνο στον εαυτό τους.
«Αλλά θα ήθελα να τον πάρω μαζί μου και νιώθω ότι θα έπρεπε να εξαρτάται από εμένα.
«Μάλλον δεν θα είναι έτσι όσο θα παίζω ακόμα, αλλά ελπίζω για τη νεότερη γενιά, έτσι θα είναι πιο εύκολο για τις μαμάδες που θα είναι εδώ αργότερα».
Μεταξύ τους, οι μητέρες της Ισλανδίας έχουν περισσότερες από 400 συμμετοχές, αλλά η Gunnarsdottir ελπίζει ότι θα φέρουν κάτι περισσότερο από εμπειρία παιχνιδιού στο τραπέζι στο EURO.
“Εμείς ως παίκτριες είμαστε αρκετά εγωίστριες – όλα έχουν να κάνουν με την καριέρα και την προπόνηση, τη διατροφή, τον ύπνο”, λέει. «Αλλά τώρα είναι διαφορετικά, βάζεις προτεραιότητα το μωρό σου.
«Πιστεύω ότι αυτό δίνει μια καλή δυναμική στην ομάδα γιατί ο ίδια βλέπω με περισσότερη συμπάθεια τις συμπαίκτριες μου και τους άλλους, είναι δύσκολο να το περιγράψω, αλλά θα ήθελα να ελπίζω ότι θα δώσει κάτι στην ομάδα σίγουρα».
